సౌందర్యలహరీ

 శివః శక్త్యా యుక్తో యది భవతి శక్తః ప్రభవితుం

న చేదేవం దేవో న ఖలు కుశలః స్పందితుమపి | 

అతస్త్వామారాధ్యాం హరిహరవిరించాదిభిరపి

ప్రణంతుం స్తోతుం వా కథమకృతపుణ్యః ప్రభవతి || 1 ||

తనీయాంసం పాంసుం తవ చరణపంకేరుహభవం

విరించిః సంచిన్వన్విరచయతి లోకానవికలమ్ |

వహత్యేనం శౌరిః కథమపి సహస్రేణ శిరసాం

హరః సంక్షుద్యైనం భజతి భసితోద్ధూలనవిధిమ్ || 2 ||

అవిద్యానామంతస్తిమిరమిహిరద్వీపనగరీ

జడానాం చైతన్యస్తబకమకరందస్రుతిఝరీ |

దరిద్రాణాం చింతామణిగుణనికా జన్మజలధౌ

నిమగ్నానాం దంష్ట్రా మురరిపువరాహస్య భవతీ || 3 ||

త్వదన్యః పాణిభ్యామభయవరదో దైవతగణ-

స్త్వమేకా నైవాసి ప్రకటితవరాభీత్యభినయా | 

భయాత్త్రాతుం దాతుం ఫలమపి చ వాంఛాసమధికం

శరణ్యే లోకానాం తవ హి చరణావేవ నిపుణౌ || 4 ||

హరిస్త్వామారాధ్య ప్రణతజనసౌభాగ్యజననీం

పురా నారీ భూత్వా పురరిపుమపి క్షోభమనయత్ | 

స్మరోఽపి త్వాం నత్వా రతినయనలేహ్యేన వపుషా

మునీనామప్యంతః ప్రభవతి హి మోహాయ మహతామ్ || 5 ||

ధనుః పౌష్పం మౌర్వీ మధుకరమయీ పంచ విశిఖా

వసంతః సామంతో మలయమరుదాయోధనరథః | 

తథాప్యేకః సర్వం హిమగిరిసుతే కామపి కృపా-

మపాంగాత్తే లబ్ధ్వా జగదిదమనంగో విజయతే || 6 ||

క్వణత్కాంచీదామా కరికలభకుంభస్తననతా

పరిక్షీణా మధ్యే పరిణతశరచ్చంద్రవదనా | 

ధనుర్బాణాన్ పాశం సృణిమపి దధానా కరతలైః

పురస్తాదాస్తాం నః పురమథితురాహోపురుషికా || 7 ||

సుధాసింధోర్మధ్యే సురవిటపివాటీపరివృతే

మణిద్వీపే నీపోపవనవతి చింతామణిగృహే | 

శివాకారే మంచే పరమశివపర్యంకనిలయాం

భజంతి త్వాం ధన్యాః కతిచన చిదానందలహరీమ్ || 8 ||

మహీం మూలాధారే కమపి మణిపూరే హుతవహం

స్థితం స్వాధిష్ఠానే హృది మరుతమాకాశముపరి | 

మనోఽపి భ్రూమధ్యే సకలమపి భిత్త్వా కులపథం

సహస్రారే పద్మే సహ రహసి పత్యా విహరసే || 9 ||

సుధాధారాసారైశ్చరణయుగలాంతర్విగలితైః

ప్రపంచం సించంతీ పునరపి రసామ్నాయమహసః | 

అవాప్య స్వాం భూమిం భుజగనిభమధ్యుష్టవలయం

స్వమాత్మానం కృత్వా స్వపిషి కులకుండే కుహరిణి || 10 ||

చతుర్భిః శ్రీకంఠైః శివయువతిభిః పంచభిరపి

ప్రభిన్నాభిః శంభోర్నవభిరపి మూలప్రకృతిభిః | 

చతుశ్చత్వారింశద్వసుదలకలాశ్రత్రివలయ-

త్రిరేఖాభిః సార్ధం తవ శరణకోణాః పరిణతాః || 11 ||

త్వదీయం సౌందర్యం తుహినగిరికన్యే తులయితుం

కవీంద్రాః కల్పంతే కథమపి విరించిప్రభృతయః | 

యదాలోకౌత్సుక్యాదమరలలనా యాంతి మనసా

తపోభిర్దుష్ప్రాపామపి గిరిశసాయుజ్యపదవీమ్ || 12 ||

నరం వర్షీయాంసం నయనవిరసం నర్మసు జడం

తవాపాంగాలోకే పతితమనుధావంతి శతశః | 

గలద్వేణీబంధాః కుచకలశవిస్రస్తసిచయా

హఠాత్త్రుట్యత్కాంచ్యో విగలితదుకూలా యువతయః || 13 ||

క్షితౌ షట్పంచాశద్ద్విసమధికపంచాశదుదకే

హుతాశే ద్వాషష్టిశ్చతురధికపంచాశదనిలే | 

దివి ద్విఃషట్త్రింశన్మనసి చ చతుఃషష్టిరితి యే

మయూఖాస్తేషామప్యుపరి తవ పాదాంబుజయుగమ్ || 14 ||

శరజ్జ్యోత్స్నాశుద్ధాం శశియుతజటాజూటమకుటాం

వరత్రాసత్రాణస్ఫటికఘటికాపుస్తకకరామ్ | 

సకృన్న త్వా నత్వా కథమివ సతాం సన్నిదధతే

మధుక్షీరద్రాక్షామధురిమధురీణాః ఫణితయః || 15 ||

కవీంద్రాణాం చేతఃకమలవనబాలాతపరుచిం

భజంతే యే సంతః కతిచిదరుణామేవ భవతీమ్ | 

విరించిప్రేయస్యాస్తరుణతరశృంగారలహరీ-

గభీరాభిర్వాగ్భిర్ విదధతి సతాం రంజనమమీ || 16 ||

సవిత్రీభిర్వాచాం శశిమణిశిలాభంగరుచిభి-

ర్వశిన్యాద్యాభిస్త్వాం సహ జనని సంచింతయతి యః | 

స కర్తా కావ్యానాం భవతి మహతాం భంగిరుచిభి-

ర్వచోభిర్వాగ్దేవీవదనకమలామోదమధురైః || 17 ||

తనుచ్ఛాయాభిస్తే తరుణతరణిశ్రీసరణిభి-

ర్దివం సర్వాముర్వీమరుణిమని మగ్నాం స్మరతి యః | 

భవంత్యస్య త్రస్యద్వనహరిణశాలీననయనాః

సహోర్వశ్యా వశ్యాః కతి కతి న గీర్వాణగణికాః || 18 ||

ముఖం బిందుం కృత్వా కుచయుగమధస్తస్య తదధో

హరార్ధం ధ్యాయేద్యో హరమహిషి తే మన్మథకలామ్ | 

స సద్యః సంక్షోభం నయతి వనితా ఇత్యతిలఘు

త్రిలోకీమప్యాశు భ్రమయతి రవీందుస్తనయుగామ్ || 19 ||

కిరంతీమంగేభ్యః కిరణనికురుంబామృతరసం

హృది త్వామాధత్తే హిమకరశిలామూర్తిమివ యః | 

స సర్పాణాం దర్పం శమయతి శకుంతాధిప ఇవ

జ్వరప్లుష్టాందృష్ట్యా సుఖయతి సుధాధారసిరయా || 20 ||

తటిల్లేఖాతన్వీం తపనశశివైశ్వానరమయీం

నిషణ్ణాం షణ్ణామప్యుపరి కమలానాం తవ కలామ్ | 

మహాపద్మాటవ్యాం మృదితమలమాయేన మనసా

మహాంతః పశ్యంతో దధతి పరమాహ్లాదలహరీమ్ || 21 ||

భవాని త్వం దాసే మయి వితర దృష్టిం సకరుణా-

మితి స్తోతుం వాంఛన్ కథయతి భవాని త్వమితి యః | 

తదైవ త్వం తస్మై దిశసి నిజసాయుజ్యపదవీం

ముకుందబ్రహ్మేంద్రస్ఫుటమకుటనీరాజితపదామ్ || 22 ||

త్వయా హృత్వా వామం వపురపరితృప్తేన మనసా

శరీరార్ధం శంభోరపరమపి శంకే హృతమభూత్ | 

యదేతత్త్వద్రూపం సకలమరుణాభం త్రినయనం

కుచాభ్యామానమ్రం కుటిలశశిచూడాలమకుటమ్ || 23 ||

జగత్సూతే ధాతా హరిరవతి రుద్రః క్షపయతే

తిరస్కుర్వన్నేతత్స్వమపి వపురీశస్తిరయతి | 

సదాపూర్వః సర్వం తదిదమనుగృహ్ణాతి చ శివ-

స్తవాజ్ఞామాలంబ్య క్షణచలితయోర్భ్రూలతికయోః || 24 ||

త్రయాణాం దేవానాం త్రిగుణజనితానాం తవ శివే

భవేత్పూజా పూజా తవ చరణయోర్యా విరచితా | 

తథాహి త్వత్పాదోద్వహనమణిపీఠస్య నికటే

స్థితా హ్యేతే శశ్వన్ముకులితకరోత్తంసమకుటాః || 25 ||

విరించిః పంచత్వం వ్రజతి హరిరాప్నోతి విరతిం

వినాశం కీనాశో భజతి ధనదో యాతి నిధనమ్ | 

వితంద్రీ మాహేంద్రీ వితతిరపి సమ్మీలితదృశా

మహాసంహారేఽస్మిన్విహరతి సతి త్వత్పతిరసౌ || 26 ||

జపో జల్పః శిల్పం సకలమపి ముద్రావిరచనా

గతిః ప్రాదక్షిణ్యక్రమణమశనాద్యాహుతివిధిః | 

ప్రణామః సంవేశః సుఖమఖిలమాత్మార్పణదృశా

సపర్యాపర్యాయస్తవ భవతు యన్మే విలసితమ్ || 27 ||

సుధామప్యాస్వాద్య ప్రతిభయజరామృత్యుహరిణీం

విపద్యంతే విశ్వే విధిశతమఖాద్యా దివిషదః | 

కరాలం యత్ క్ష్వే లం కబలితవతః కాలకలనా

న శంభోస్తన్మూలం తవ జనని తాటంకమహిమా || 28 ||

కిరీటం వైరించం పరిహర పురః కైటభభిదః

కఠోరే కోటీరే స్ఖలసి జహి జంభారిమకుటమ్ | 

ప్రణమ్రేష్వేతేషు ప్రసభముపయాతస్య భవనం

భవస్యాభ్యుత్థానే తవ పరిజనోక్తిర్విజయతే || 29 ||

స్వదేహోద్భూతాభిర్ఘృణిభిరణిమాద్యాభిరభితో

నిషేవ్యే నిత్యే త్వామహమితి సదా భావయతి యః | 

కిమాశ్చర్యం తస్య త్రినయనసమృద్ధిం తృణయతో

మహాసంవర్తాగ్నిర్విరచయతి నీరాజనవిధిమ్ || 30 ||

చతుఃషట్యా తంత్రైః సకలమతిసంధాయ భువనం

స్థితస్తత్తత్సిద్ధిప్రసవపరతంత్రైః పశుపతిః | 

పునస్త్వన్నిర్బంధాదఖిలపురుషార్థైకఘటనా-

స్వతంత్రం తే తంత్రం క్షితితలమవాతీతరదిదమ్ || 31 ||

శివః శక్తిః కామః క్షితిరథ రవిః శీతకిరణః

స్మరో హంసః శక్రస్తదను చ పరామారహరయః | 

అమీ హృల్లేఖాభిస్తిసృభిరవసానేషు ఘటితా

భజంతే వర్ణాస్తే తవ జనని నామావయవతామ్ || 32 ||

స్మరం యోనిం లక్ష్మీం త్రితయమిదమాదౌ తవ మనో-

ర్నిధాయైకే నిత్యే నిరవధిమహాభోగరసికాః | 

భజంతి త్వాం చింతామణిగుణనిబద్ధాక్షవలయాః

శివాగ్నౌ జుహ్వంతః సురభిఘృతధారాహుతిశతైః || 33 ||

శరీరం త్వం శంభోః శశిమిహిరవక్షోరుహయుగం

తవాత్మానం మన్యే భగవతి నవాత్మానమనఘమ్ | 

అతః శేషః శేషీత్యయముభయసాధారణతయా

స్థితః సంబంధో వాం సమరసపరానందపరయోః || 34 ||

మనస్త్వం వ్యోమ త్వం మరుదసి మరుత్సారథిరసి

త్వమాపస్త్వం భూమిస్త్వయి పరిణతాయాం న హి పరమ్ | 

త్వమేవ స్వాత్మానం పరిణమయితుం విశ్వవపుషా

చిదానందాకారం శివయువతి భావేన బిభృషే || 35 ||

తవాజ్ఞాచక్రస్థం తపనశశికోటిద్యుతిధరం

పరం శంభుం వందే పరిమిలితపార్శ్వం పరచితా | 

యమారాధ్యన్భక్త్యా రవిశశిశుచీనామవిషయే

నిరాలోకేఽలోకే నివసతి హి భాలోకభువనే || 36 ||

విశుద్ధౌ తే శుద్ధస్ఫటికవిశదం వ్యోమజనకం

శివం సేవే దేవీమపి శివసమానవ్యవాసితామ్ | 

యయోః కాంత్యా యాంత్యాః శశికిరణసారూప్యసరణే-

ర్విధూతాంతర్ధ్వాంతా విలసతి చకోరీవ జగతీ || 37 ||

సమున్మీలత్సంవిత్కమలమకరందైకరసికం

భజే హంసద్వంద్వం కిమపి మహతాం మానసచరమ్ | 

యదాలాపాదష్టాదశగుణితవిద్యాపరిణతిర్ -

యదాదత్తే దోషాద్గుణమఖిలమద్భ్యః పయ ఇవ || 38 ||

తవ స్వాధిష్ఠానే హుతవహమధిష్ఠాయ నిరతం

తమీడే సంవర్తం జనని మహతీం తాం చ సమయామ్ | 

యదాలోకే లోకాన్ దహతి మహతి క్రోధకలితే

దయార్ద్రా యా దృష్టిః శిశిరముపచారం రచయతి || 39 ||

తటిత్త్వంతం శక్త్యా తిమిరపరిపంథిస్ఫురణయా

స్ఫురన్నానారత్నాభరణపరిణద్ధేంద్రధనుషమ్ | 

తవ శ్యామం మేఘం కమపి మణిపూరైకశరణం

నిషేవే వర్షంతం హరమిహిరతప్తం త్రిభువనమ్ || 40 ||

తవాధారే మూలే సహ సమయయా లాస్యపరయా

నవాత్మానం మన్యే నవరసమహాతాండవనటమ్ | 

ఉభాభ్యామేతాభ్యాముదయవిధిముద్దిశ్య దయయా

సనాథాభ్యాం జజ్ఞే జనకజననీమజ్జగదిదమ్ || 41 ||

గతైర్మాణిక్యత్వం గగనమణిభిః సాంద్రఘటితం

కిరీటం తే హైమం హిమగిరిసుతే కీర్తయతి యః | 

స నీడేయచ్ఛాయాచ్ఛురణశబలం చంద్రశకలం

ధనుః శౌనాసీరం కిమితి న నిబధ్నాతి ధిషణామ్ || 42 ||

ధునోతు ధ్వాంతం నస్తులితదలితేందీవరవనం

ఘనస్నిగ్ధశ్లక్ష్ణం చికురనికురుంబం తవ శివే | 

యదీయం సౌరభ్యం సహజముపలబ్ధుం సుమనసో

వసంత్యస్మిన్మన్యే వలమథనవాటీవిటపినామ్ || 43 ||

తనోతు క్షేమం నస్తవ వదనసౌందర్యలహరీ-

పరీవాహః స్రోతఃసరణిరివ సీమంతసరణిః | 

వహంతీ సిందూరం ప్రబలకబరీభారతిమిర-

ద్విషాం బృందైర్బందీకృతమివ నవీనార్కకిరణమ్ || 44 ||

అరాలైః స్వాభావ్యాదలికలభసశ్రీభిరలకైః

పరీతం తే వక్త్రం పరిహసతి పంకేరుహరుచిమ్ | 

దరస్మేరే యస్మిందశనరుచికింజల్కరుచిరే

సుగంధౌ మాద్యంతి స్మరదహనచక్షుర్మధులిహః || 45 ||

లలాటం లావణ్యద్యుతివిమలమాభాతి తవ యత్

ద్వితీయం తన్మన్యే మకుటఘటితం చంద్రశకలమ్ | 

విపర్యాసన్యాసాదుభయమపి సంభూయ చ మిథః

సుధాలేపస్యూతిః పరిణమతి రాకాహిమకరః || 46 ||

భ్రువౌ భుగ్నే కించిద్భువనభయభంగవ్యసనిని

త్వదీయే నేత్రాభ్యాం మధుకరరుచిభ్యాం ధృతగుణమ్ | 

ధనుర్మన్యే సవ్యేతరకరగృహీతం రతిపతేః

ప్రకోష్ఠే ముష్టౌ చ స్థగయతి నిగూఢాంతరముమే || 47 ||

అహః సూతే సవ్యం తవ నయనమర్కాత్మకతయా

త్రియామాం వామం తే సృజతి రజనీనాయకతయా | 

తృతీయా తే దృష్టిర్దరదలితహేమాంబుజరుచిః

సమాధత్తే సంధ్యాం దివసనిశయోరంతరచరీమ్ || 48 ||

విశాలా కల్యాణీ స్ఫుటరుచిరయోధ్యా కువలయైః

కృపాధారాధారా కిమపి మధురాభోగవతికా | 

అవంతీ దృష్టిస్తే బహునగరవిస్తారవిజయా

ధ్రువం తత్తన్నామవ్యవహరణయోగ్యా విజయతే || 49 ||

కవీనాం సందర్భస్తబకమకరందైకరసికం

కటాక్షవ్యాక్షేపభ్రమరకలభౌ కర్ణయుగలమ్ | 

అముంచంతౌ దృష్ట్వా తవ నవరసాస్వాదతరలా-

వసూయాసంసర్గాదలికనయనం కించిదరుణమ్ || 50 ||

శివే శృంగారార్ద్రా తదితరజనే కుత్సనపరా

సరోషా గంగాయాం గిరిశచరితే విస్మయవతీ | 

హరాహిభ్యో భీతా సరసిరుహసౌభాగ్యజననీ

సఖీషు స్మేరా తే మయి జనని దృష్టిః సకరుణా || 51 ||

గతే కర్ణాభ్యర్ణం గరుత ఇవ పక్ష్మాణి దధతీ

పురాం భేత్తుశ్చిత్తప్రశమరసవిద్రావణఫలే | 

ఇమే నేత్రే గోత్రాధరపతికులోత్తంసకలికే

తవాకర్ణాకృష్టస్మరశరవిలాసం కలయతః || 52 ||

విభక్తత్రైవర్ణ్యం వ్యతికరితలీలాంజనతయా

విభాతి త్వన్నేత్రత్రితయమిదమీశానదయితే | 

పునః స్రష్టుం దేవాంద్రుహిణహరిరుద్రానుపరతాన్ -

రజః సత్త్వం బిభ్రత్తమ ఇతి గుణానాం త్రయమివ || 53 ||

పవిత్రీకర్తుం నః పశుపతిపరాధీనహృదయే

దయామిత్త్రైర్నేత్రైరరుణధవలశ్యామరుచిభిః | 

నదః శోణో గంగా తపనతనయేతి ధ్రువమముం

త్రయాణాం తీర్థానాముపనయసి సంభేదమనఘమ్ || 54 ||

నిమేషోన్మేషాభ్యాం ప్రలయముదయం యాతి జగతీ

తవేత్యాహుః సంతో ధరణిధరరాజన్యతనయే | 

త్వదున్మేషాజ్జాతం జగదిదమశేషం ప్రలయతః

పరిత్రాతుం శంకే పరిహృతనిమేషాస్తవ దృశః || 55 ||

తవాపర్ణే కర్ణేజపనయనపైశున్యచకితా

నిలీయంతే తోయే నియతమనిమేషాః శఫరికాః | 

ఇయం చ శ్రీర్బద్ధచ్ఛదపుటకవాటం కువలయం

జహాతి ప్రత్యూషే నిశి చ విఘటయ్య ప్రవిశతి || 56 ||

దృశా ద్రాఘీయస్యా దరదలితనీలోత్పలరుచా

దవీయాంసం దీనం స్నపయ కృపయా మామపి శివే | 

అనేనాయం ధన్యో భవతి న చ తే హానిరియతా

వనే వా హర్మ్యే వా సమకరనిపాతో హిమకరః || 57 ||

అరాలం తే పాలీయుగలమగరాజన్యతనయే

న కేషామాధత్తే కుసుమశరకోదండకుతుకమ్ | 

తిరశ్చీనో యత్ర శ్రవణపథముల్లంఘ్య విలసన్ -

నపాంగవ్యాసంగో దిశతి శరసంధానధిషణామ్ || 58 ||

స్ఫురద్గండాభోగప్రతిఫలితతాటంకయుగలం

చతుశ్చక్రం మన్యే తవ ముఖమిదం మన్మథరథమ్ | 

యమారుహ్య ద్రుహ్యత్యవనిరథమర్కేందుచరణం

మహావీరో మారః ప్రమథపతయే సజ్జితవతే || 59 ||

సరస్వత్యాః సూక్తీరమృతలహరీకౌశలహరీః

పిబంత్యాః శర్వాణి శ్రవణచులుకాభ్యామవిరలమ్ | 

చమత్కారశ్లాఘాచలితశిరసః కుండలగణో

ఝణత్కారైస్తారైః ప్రతివచనమాచష్ట ఇవ తే || 60 ||

అసౌ నాసావంశస్తుహినగిరివంశధ్వజపటి

త్వదీయో నేదీయః ఫలతు ఫలమస్మాకముచితమ్ | 

వహత్యంతర్ముక్తాః శిశిరకరనిశ్వాసగలితం

సమృద్ధ్యా యత్తాసాం బహిరపి చ ముక్తామణిధరః || 61 ||

ప్రకృత్యా రక్తాయాస్తవ సుదతి దంతచ్ఛదరుచేః

ప్రవక్ష్యే సాదృశ్యం జనయతు ఫలం విద్రుమలతా | 

న బింబం తద్బింబప్రతిఫలనరాగాదరుణితం

తులామధ్యారోఢుం కథమివ విలజ్జేత కలయా || 62 ||

స్మితజ్యోత్స్నాజాలం తవ వదనచంద్రస్య పిబతాం

చకోరాణామాసీదతిరసతయా చంచుజడిమా | 

అతస్తే శీతాంశోరమృతలహరీమామ్లరుచయః

పిబంతి స్వచ్ఛందం నిశినిశి భృశం కాంజికధియా || 63 ||

అవిశ్రాంతం పత్యుర్గుణగణకథామ్రేడనజపా

జపాపుష్పచ్ఛాయా తవ జనని జిహ్వా జయతి సా |

యదగ్రాసీనాయాః స్ఫటికదృషదచ్ఛచ్ఛవిమయీ

సరస్వత్యా మూర్తిః పరిణమతి మాణిక్యవపుషా || 64 ||

రణే జిత్వా దైత్యానపహృతశిరస్త్రైః కవచిభిర్ -

నివృత్తైశ్చండాంశత్రిపురహరనిర్మాల్యవిముఖైః | 

విశాఖేంద్రోపేంద్రైః శశివిశదకర్పూరశకలా

విలీయంతే మాతస్తవ వదనతాంబూలకబలాః || 65 ||

విపంచ్యా గాయంతీ వివిధమపదానం పశుపతే-

స్త్వయారబ్ధే వక్తుం చలితశిరసా సాధువచనే | 

తదీయైర్మాధుర్యైరపలపితతంత్రీకలరవాం

నిజాం వీణాం వాణీ నిచులయతి చోలేన నిభృతమ్ || 66 ||

కరాగ్రేణ స్పృష్టం తుహినగిరిణా వత్సలతయా

గిరీశేనోదస్తం ముహురధరపానాకులతయా | 

కరగ్రాహ్యం శంభోర్ముఖముకురవృంతం గిరిసుతే

కథంకారం బ్రూమస్తవ చుబుకమౌపమ్యరహితమ్ || 67 ||

భుజాశ్లేషాన్నిత్యం పురదమయితుః కంటకవతీ

తవ గ్రీవా ధత్తే ముఖకమలనాలశ్రియమియమ్ | 

స్వతః శ్వేతా కాలాగురుబహులజంబాలమలినా

మృణాలీలాలిత్యం వహతి యదధో హారలతికా || 68 ||

గలే రేఖాస్తిస్రో గతిగమకగీతైకనిపుణే

వివాహవ్యానద్ధప్రగుణగుణసంఖ్యాప్రతిభువః | 

విరాజంతే నానావిధమధురరాగాకరభువాం

త్రయాణాం గ్రామాణాం స్థితినియమసీమాన ఇవ తే || 69 ||

మృణాలీమృద్వీనాం తవ భుజలతానాం చతసృణాం

చతుర్భిః సౌందర్యం సరసిజభవః స్తౌతి వదనైః | 

నఖేభ్యః సంత్రస్యంప్రథమమథనాదంధకరిపో-

శ్చతుర్ణాం శీర్షాణాం సమమభయహస్తార్పణధియా || 70 ||

నఖానాముద్యోతైర్నవనలినరాగం విహసతాం

కరాణాం తే కాంతిం కథయ కథయామః కథముమే | 

కయాచిద్వా సామ్యం భజతు కలయా హంత కమలం

యది క్రీడల్లక్ష్మీచరణతలలాక్షారసచణమ్ || 71 ||

సమం దేవి స్కందద్విపవదనపీతం స్తనయుగం

తవేదం నః ఖేదం హరతు సతతం ప్రస్నుతముఖమ్ | 

యదాలోక్యాశంకాకులితహృదయో హాసజనకః

స్వకుంభౌ హేరంబః పరిమృశతి హస్తేన ఝడితి || 72 ||

అమూ తే వక్షోజావమృతరసమాణిక్యకుతుపౌ

న సందేహస్పందో నగపతిపతాకే మనసి నః | 

పిబంతౌ తౌ యస్మాదవిదితవధూసంగరసికౌ

కుమారావద్యాపి ద్విరదవదనక్రౌంచదలనౌ || 73 ||

వహత్యంబస్తంబేరమదనుజకుంభప్రకృతిభిః

సమారబ్ధాం ముక్తామణిభిరమలాం హారలతికామ్ | 

కుచాభోగో బింబాధరరుచిభిరంతః శబలితాం

ప్రతాపవ్యామిశ్రాం పురదమయితుః కీర్తిమివ తే || 74 ||

తవ స్తన్యం మన్యే ధరణిధరకన్యే హృదయతః

పయఃపారావారః పరివహతి సారస్వతమివ | 

దయావత్యా దత్తం ద్రవిడశిశురాస్వాద్య తవ యత్ -

కవీనాం ప్రౌఢానామజని కమనీయః కవయితా || 75 ||

హరక్రోధజ్వాలావలిభిరవలీఢేన వపుషా

గభీరే తే నాభీసరసి కృతసంగో మనసిజః | 

సముత్తస్థౌ తస్మాదచలతనయే ధూమలతికా

జనస్తాం జానీతే తవ జనని రోమావలిరితి || 76 ||

యదేతత్కాలిందీతనుతరతరంగాకృతి శివే

కృశే మధ్యే కించిజ్జనని తవ యద్భాతి సుధియామ్ | 

విమర్దాదన్యోన్యం కుచకలశయోరంతరగతం

తనూభూతం వ్యోమ ప్రవిశదివ నాభిం కుహరిణీమ్ || 77 ||

స్థిరో గంగావర్తః స్తనముకులరోమావలిలతా-

కలావాలం కుండం కుసుమశరతేజోహుతభుజః | 

రతేర్లీలాగారం కిమపి తవ నాభిర్గిరిసుతే

బిలద్వారం సిద్ధేర్గిరిశనయనానాం విజయతే || 78 ||

నిసర్గక్షీణస్య స్తనతటభరేణ క్లమజుషో

నమన్మూర్తేర్నారీతిలక శనకైస్త్రుట్యత ఇవ | 

చిరం తే మధ్యస్య త్రుటితతటినీతీరతరుణా

సమావస్థాస్థేమ్నో భవతు కుశలం శైలతనయే || 79 ||

కుచౌ సద్యః స్విద్యత్తటఘటితకూర్పాసభిదురౌ

కషంతౌ దోర్మూలే కనకకలశాభౌ కలయతా | 

తవ త్రాతుం భంగాదలమితి వలగ్నం తనుభువా

త్రిధా నద్ధం దేవి త్రివలి లవలీవల్లిభిరివ || 80 ||

గురుత్వం విస్తారం క్షితిధరపతిః పార్వతి నిజాన్ -

నితంబాదాచ్ఛిద్య త్వయి హరణరూపేణ నిదధే | 

అతస్తే విస్తీర్ణో గురురయమశేషాం వసుమతీం

నితంబప్రాగ్భారః స్థగయతి లఘుత్వం నయతి చ || 81 ||

కరీంద్రాణాం శుండాంకనకకదలీకాండపటలీ-

ముభాభ్యామూరుభ్యాముభయమపి నిర్జిత్య భవతి | 

సువృత్తాభ్యాం పత్యుః ప్రణతికఠినాభ్యాం గిరిసుతే

విధిజ్ఞే జానుభ్యాం విబుధకరికుంభద్వయమసి || 82 ||

పరాజేతుం రుద్రం ద్విగుణశరగర్భౌ గిరిసుతే

నిషంగౌ జంఘే తే విషమవిశిఖో బాఢమకృత | 

యదగ్రే దృశ్యంతే దశశరఫలాః పాదయుగలీ-

నఖాగ్రచ్ఛద్మానః సురమకుటశాణైకనిశితాః || 83 ||

శ్రుతీనాం మూర్ధానో దధతి తవ యౌ శేఖరతయా

మమాప్యేతౌ మాతః శిరసి దయయా ధేహి చరణౌ | 

యయోః పాద్యం పాథః పశుపతిజటాజూటతటినీ

యయోర్లాక్షాలక్ష్మీరరుణహరిచూడామణిరుచిః || 84 ||

నమోవాకం బ్రూమో నయనరమణీయాయ పదయో-

స్తవాస్మై ద్వంద్వాయ స్ఫుటరుచిరసాలక్తకవతే | 

అసూయత్యత్యంతం యదభిహననాయ స్పృహయతే

పశూనామీశానః ప్రమదవనకంకేలితరవే || 85 ||

మృషా కృత్వా గోత్రస్ఖలనమథ వైలక్ష్యనమితం

లలాటే భర్తారం చరణకమలే తాడయతి తే | 

చిరాదంతఃశల్యం దహనకృతమున్మూలితవతా

తులాకోటిక్వాణైః కిలికిలితమీశానరిపుణా || 86 ||

హిమానీహంతవ్యం హిమగిరినివాసైకచతురౌ

నిశాయాం నిద్రాణం నిశి చరమభాగే చ విశదౌ | 

వరం లక్ష్మీపాత్రం శ్రియమతిసృజంతౌ సమయినాం

సరోజం త్వత్పాదౌ జనని జయతశ్చిత్రమిహ కిమ్ || 87 ||

పదం తే కీర్తీనాం ప్రపదమపదం దేవ విపదాం

కథం నీతం సద్భిః కఠినకమఠీకర్పరతులామ్ | 

కథం వా బాహుభ్యాముపయమనకాలే పురభిదా

యదాదాయ న్యస్తం దృషది దయమానేన మనసా || 88 ||

నఖైర్నాకస్త్రీణాం కరకమలసంకోచశశిభి-

స్తరూణాం దివ్యానాం హసత ఇవ తే చండి చరణౌ | 

ఫలాని స్వఃస్థేభ్యః కిసలయకరాగ్రేణ దదతాం

దరిద్రేభ్యో భద్రాం శ్రియమనిశమహ్నాయ దదతౌ || 89 ||

దదానే దీనేభ్యః శ్రియమనిశమాశానుసదృశీ-

మమందం సౌందర్యప్రకరమకరందం వికిరతి | 

తవాస్మిన్మందారస్తబకసుభగే యాతు చరణే

నిమజ్జన్మజ్జీవః కరణచరణః షట్చరణతామ్ || 90 ||

పదన్యాసక్రీడాపరిచయమివారబ్ధుమనసః

స్ఖలంతస్తే ఖేలం భవనకలహంసా న జహతి | 

అతస్తేషాం శిక్షాం సుభగమణిమంజీరరణిత-

చ్ఛలాదాచక్షాణం చరణకమలం చారుచరితే || 91 ||

గతాస్తే మంచత్వం ద్రుహిణహరిరుద్రేశ్వరభృతః

శివః స్వచ్ఛచ్ఛాయాఘటితకపటప్రచ్ఛదపటః | 

త్వదీయానాం భాసాం ప్రతిఫలనరాగారుణతయా

శరీరీ శృంగారో రస ఇవ దృశాం దోగ్ధి కుతుకమ్ || 92 ||

అరాలా కేశేషు ప్రకృతిసరలా మందహసితే

శిరీషాభా చిత్తే దృషదుపలశోభా కుచతటే | 

భృశం తన్వీ మధ్యే పృథురురసిజారోహవిషయే

జగత్త్రాతుం శంభోర్జయతి కరుణా కాచిదరుణా || 93 ||

కలంకః కస్తూరీ రజనికరబింబం జలమయం

కలాభిః కర్పూరైర్మరకతకరండం నిబిడితమ్ | 

అతస్త్వద్భోగేన ప్రతిదినమిదం రిక్తకుహరం

విధిర్భూయో భూయో నిబిడయతి నూనం తవ కృతే || 94 ||

పురారాతేరంతఃపురమసి తతస్త్వచ్చరణయోః

సపర్యామర్యాదా తరలకరణానామసులభా | 

తథా హ్యేతే నీతాః శతమఖముఖాః సిద్ధిమతులాం

తవ ద్వారోపాంతస్థితిభిరణిమాద్యాభిరమరాః || 95 ||

కలత్రం వైధాత్రం కతికతి భజంతే న కవయః

శ్రియో దేవ్యాః కో వా న భవతి పతిః కైరపి ధనైః | 

మహాదేవం హిత్వా తవ సతి సతీనామచరమే

కుచాభ్యామాసంగః కురవకతరోరప్యసులభః || 96 ||

గిరామాహుర్దేవీం ద్రుహిణగృహిణీమాగమవిదో

హరేః పత్నీం పద్మాం హరసహచరీమద్రితనయామ్ | 

తురీయా కాపి త్వం దురధిగమనిఃసీమామహిమా

మహామాయా విశ్వం భ్రమయసి పరబ్రహ్మమహిషి || 97 ||

కదా కాలే మాతః కథయ కలితాలక్తకరసం

పిబేయం విద్యార్థీ తవ చరణనిర్ణేజనజలమ్ | 

ప్రకృత్యా మూకానామపి చ కవితాకారణతయా

కదా ధత్తే వాణీముఖకమలతాంబూలరసతామ్ || 98 ||

సరస్వత్యా లక్ష్మ్యా విధిహరిసపత్నో విహరతే

రతేః పాతివ్రత్యం శిథిలయతి రమ్యేణ వపుషా | 

చిరం జీవన్నేవ క్షపితపశుపాశవ్యతికరః

పరానందాభిఖ్యం రసయతి రసం త్వద్భజనవాన్ || 99 ||

ప్రదీపజ్వాలాభిర్దివసకరనీరాజనవిధిః

సుధాసూతేశ్చంద్రోపలజలలవైరర్ఘ్యరచనా | 

స్వకీయైరంభోభిః సలిలనిధిసౌహిత్యకరణం

త్వదీయాభిర్వాగ్భిస్తవ జనని వాచాం స్తుతిరియమ్ || 100 ||

|| ఇతి శ్రీమత్ పరమహంస పరివ్రాజకాచార్యస్య శ్రీ గోవింద భగవత్ పూజ్య పాద శిష్యస్య శ్రీమత్ శంకర భగవతః కృతౌ సౌందర్యలహరీ ||